با یاد و نام خدا
مفاهیم درس علوم تجربی پایه ی پنجم - بخش اندامهای حسی وچشم
=======================================
1- اندامهای حسی چه اندامهایی هستند و چه می کنند؟ اندامهایی هستند که اطلاعات را از محیط و اندامهای داخلی گرفته، به صورت پیام عصبی درآورده و به مراکز عصبی مربوطه می فرستند. این مراکز عصبی در مغز قرار دارند ( مثلا مرکز بینایی، شنوایی و ... )
2- چند نوع اندام حسی در بدن ما وجود دارد؟ پنج نوع، بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی و لامسه.
3- مهمترین اندام حسی در بدن یک انسان سالم چیست؟ حس بینایی که بیش از 80% اطلاعاتی که از محیط به دست می آوریم از طریق حس بینایی است.
4- اندام حس بینایی چیست؟ چشم.
5- ساختمان چشم چگونه است؟ ساختمان چشم تقریبا کروی شکل است و از سه لایه تشکیل شده است.
الف - صُلبیه یا لایه ی خارجی: سخت، ضخیم و سقید رنگ است. صلبیه در قسمت جلو چشم شفاف می شود که به آن قرنیه می گویند. نور از طریق قرنیه وارد چشم می شود.
ب - مُشیمیه : پرده ی سیاه رنگی که مانع انعکاس نور در چشم شده و رگهای این قسمت تغذیه ی بخشهای مختلف چشم را برعهده دارند. قسمت جلو مشیمیه را عنبیه می گویند که در افراد مختلف به رنگهای گوناگون دیده می شود. مروِمَک در وسط عنبیه قرار دارد و نور از آنجا وارد چشم می شود.
پ - شیکیه : شبکیه دارای سلولهایی است که به نور حساس هستند.
6- کره ی چشم چگونه حرکت می کند؟ به وسیله ی ماهیچه های گرداننده ی کره ی چشم به بالاوپایین و چپ و راست حرکت می کند.
7- عدسی چشم در کجا قرار دارد؟ در پشت مردمک.
8- کار عدسی چشم چیست؟ عدسی چشم که شبیه ذره بین ( عدسی محدب ) است تصویری از اجسامی که جلو چشم هستند را روی شبکیه می اندازد.
9- عدسی چشم چگونه حرکت می کند؟ توسط ماهیچه های کوچکی به نام ماهیچه های مُژَکی.
10- حرکتهای عدسی چیست؟ عدسی چشم توسط ماهیچه های مژکی، برای دیدن اجسام نزدیک قطورتر و برای دیدن اجسام دور، نازکتر می شود.
11- چشم چگونه با مغز ارتباط دارد؟ توسط اعصاب بینایی.
12- عصب بینایی به کجا می رود؟ به قشر خاکستری مُخ در پشت سر می رود.
13- نقطه ی کور چشم در کجا قرار دارد؟ در انتهای عصب بینایی.
14- نقطه ی کور چه خاصیت مهمی دارد؟ اگر تصویر جسمی در این نقطه تشکیل شود، انسان آن جسم را نمی بیند.
15- سلولهای شبکیه چند نوع هستند؟ دونوع، مخروطی و استوانه ای.
16- سلولهای مخروطی چشم چه چیزی را دریافت می کنند؟ رنگها را دریافت می کنند.
17- سلولهای استوانه ای چشم چه خصوصیتی دارند؟ به نور کم حساس هستند و همه چیز را سیاه و سفید می بینند.
18- کدام ویتامین به بهبود بینایی کمک می کند؟ ویتامین آ
19- بیماری های چشم را نام ببرید؟ دوربینی، نزدیک بینی، شب کوری، کوررنگی، گل مُژه.
20- نزدیک بینی یعنی چه؟ شخص نزدیک بین چیزهای نزدیک را خوب می بیند ولی چیزهای دور را به وضوح نمی بیند.
21- نزدیک بینی را چگونه اصلاح می کنند؟ با استفاده از عینکهایی که عدسی مقعر ( کاو ) دارند.
22- چشم افراد نزدیک بین از پشت عینک چگونه دیده می شود؟ کوچکتر از حد طبیعی دیده می شود.
23- دوربینی یعنی چه؟ شخص دوربین چیزهای دور را خوب می بیند ولی چیزهای نزدیک را به وضوح نمی بیند.
24- دور بینی را چگونه اصلاح می کنند؟ با استفاده از عینکهایی که عدسی محدّب ( کوژ ) دارند.
25- چشم افراد دوربین از پشت عینک چگونه دیده می شود؟ درشت تر از حد طبیعی دیده می شود.
26- شب کوری یعنی چه؟ چرا به وجود می آید؟ شخص شب کور در نورکم قادر به دیدن نیست. وقتی میزان ویتامین آ در بدن کم باشد، بیماری شب کوری به وجود می آید.
27- کوررنگی چیست؟ شخص یک یا چند رنگ ویژه را نمی بیند. کوررنگی جنبه ی ارثی دارد.
28- گل مُژه چیست؟ التهاب غده ی چرکی کنار مژه های چشم است. برآمدگی قرمز دردناکی در کنار پلک به وجود می آید. این بیماری از طریق دست یا حوله ی آلوده با چشم به وجود می آید.
29- نور از کجا وارد چشم می شود؟ از مردُمَک.
30- مردمک در نور کم چگونه است؟ برای اینکه نوربیشتری وارد چشم شود، مردک بازتر ( گشادتر ) است.
31- مردمک در نور زیاد چگونه است؟ برای اینکه نورکمتری وارد چشم شود، مردک بسته تر ( تنگ تر ) است.
32- چشم شبی به چه دستگاهی است؟ دوربین عکاسی.
33- وقتی می گوییم چیزی را می بینیم، یعنی چه؟ وقتی تصویر جسمی روی پرده ی شبکیه بیفتد، سلولهای شبکیه به وسیله ی عصب بینایی پیامی به قشر خاکستری مخ در قسمت پشت مغز می فرستد. مغز با توجه به این پیام عصبی معین می کند که تصویر روی شبکیه چه چیزی است.
خوب بود استفاده کردم
